Bedrijven(terreinen)

Streefbeeld van de gemeente

Verlichting op bedrijventerreinen past bij de functie en verkeersdrukte in de avond en de nacht. De verlichting ondersteunt eventuele camerabewaking met voldoende licht waarbij gezichts-/kleurherkenning mogelijk is. Als bedrijven hun eigen terrein verlichten, gebruiken ze armaturen die geen hinder en vervuiling veroorzaken en energiezuinig zijn waarbij de lampen na sluitingstijd uitgeschakeld worden. Gerichte verlichting voor veiligheid blijft zo nodig aan gedurende de nacht. Verlichting voor promotie is energiezuinig, past qua felheid bij de omgeving en wordt uitgeschakeld in de nacht als er weinig mensen langskomen. Alle verlichting heeft met minimale lichtuitstraling naar omwonenden, weggebruikers, het open buitengebied en de donkere (sterren)hemel.

Foto′s: Marum blijft de avond-nachtschakeling blijven gebruiken op sommige locaties zoals op de Factorij. Links: de LED lampen in de avond, rechts: enkele lampen worden uitgeschakeld in de nacht.

Lichtbronnen op een bedrijventerrein

Op bedrijventerreinen en bij individuele bedrijven/kantoren is meestal een combinatie zichtbaar van: 

• reclameverlichting
• licht dat van binnen het gebouw naar buiten straalt
• terreinverlichting van het bedrijf zelf
• openbare verlichting

Ook al is de verlichting over het algemeen bescheiden, toch zijn bedrijven(terreinen) ′s nachts van grote afstand zichtbaar en kunnen felle lichtbronnen weggebruikers afleiden of hinderen.

Foto′s: Bedrijven kunnen ′s nachts doorwerken met behulp van verlichting. Sommige lampen blijven onbewust ′s nachts branden (links: Noorderringweg Marum, rechts: fietsenstalling Legoland Grootegast)

Beleid gemeente voor openbare verlichting

De gemeente streeft naar een verlichtingssterkte van 70% van de landelijke adviesrichtlijn ROVL-2011. Als een gebied wordt gerevitaliseerd of nieuw aangelegd, wordt er gestreefd naar een gelijkmatigheid conform de genoemde richtlijn.  

Oudere bedrijventerreinen hebben vaak oranje of geel licht en door de grote mastafstanden is er geen gelijkmatige verlichting. Deze verlichting levert geen problemen op wanneer het terrein in de avond en nacht niet intensief wordt gebruikt.

Foto links: Het bedrijventerrein in Noordhorn is bescheiden verlicht met de oude oranje verlichting. In de nacht is dit voldoende want er is weinig activiteit op de weg. (Industrieweg, Noordhorn)

Foto rechts: Het bedrijventerrein in Grootegast is bescheiden maar gelijkmatig verlicht met witte conventionele armaturen. (Legolaan, Grootegast)

Gemeentelijk beleid voor andere lichtbronnen

1. Oproep aan bedrijven

De gemeente vraagt ondernemers om bij het beleid van Bewust Verlichten aan te sluiten. Dat kan door ’s nachts de bedrijfsverlichting te dimmen of zelfs uit te schakelen. Dit geldt voor terrein- en reclameverlichting en voor de verlichting in het gebouw. Het resultaat: een lagere energierekening! Bij nieuwe aanschaf kan er voor een goed gericht, vlak en dimbaar armatuur worden gekozen van de juiste sterkte. Soms is een nieuwe lamp niet mogelijk of niet nodig. Door eenvoudigweg de verlichting goed te richten (en waar mogelijk van bovenaf te verlichten), treedt er minder lichtvervuiling op. Felle lampen kunnen weggebruikers hinderen.

Foto links: goed voorbeeld van tankstation waarbij de lichtuitstraling naar de omgeving beperkt blijft door goed gericht licht en een bescheiden verlichtingssterkte

Foto rechts: winkelgebieden hebben vaak erg veel gevel- en reclameverlichting. Dit kan worden uitgeschakeld na sluitingstijd evenals de verlichting van het parkeerterrein (Oldebertweg, Leek)

2. Gemeente & ondernemers

De gemeente werkt samen met koepelorganisaties van ondernemers zoals winkeliers en bedrijven op bedrijventerreinen. Het onderwerp verlichting, donkerte en energiebesparing wordt binnen deze samenwerkingsverbanden ter sprake gebracht. Bij bouwplannen van bedrijven heeft de gemeente aandacht voor de diverse soorten verlichting.

3. Bij herstructurering

Bij herstructurering van bedrijventerreinen of winkelstraten investeert de gemeente in de kwaliteit van de openbare ruimte inclusief de openbare verlichting. Bij het opstellen van een beeldkwaliteitplan wordt ook het beeld in de donkere uren meegenomen. Bij het opstellen van het verlichtingsplan wordt ook de situatie qua veiligheid onder de loep genomen. Uitgangspunt is dat verlichting niet standaard en vanzelfsprekend is, maar goed moet passen bij de omgeving en bij wat er werkelijk nodig is. Ondernemers worden daarom bij herstructurering uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan bewust verlichten en daarmee aan de ruimtelijke kwaliteit. 

4. Bij een zeer storende lichtbron

Bij een ernstig storende lichtbron gaat de gemeente hierover in gesprek met de ondernemer. Als het nodig is om handhavend op te treden, kan de gemeente de omgevingsvergunning of in sommige gevallen het Activiteitenbesluit benutten. Leidraad vormt de richtlijn van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) ter voorkoming van Lichthinder. Handhaving is mogelijk in het geval omwonenden, weggebruikers of piloten worden gehinderd. Bij lichtvervuiling richting het open landschap, is handhaving alleen mogelijk als de gemeente het desbetreffende gebied heeft aangewezen als gebied met donkerte als belangrijke kwaliteit (bescherming landschap in het Activiteitenbesluit).

5. Reclameverlichting

Bij reclame gaat het onder andere om verlichte naamborden en gevels. Door de opkomst van LED en de ontwikkeling van displays zijn er landelijk veel bewegende of knipperende reclames in opkomst. De gemeente heeft in haar reclame/welstandsbeleid regels opgenomen over verlichte reclame-uitingen (zie onderaan informatieblad reclame). 

Veiligheid

Bij bedrijven waar veel problemen zijn met inbraak, wordt vaak voor een mix aan maatregelen gekozen, zoals:

• camera′s die ook bij weinig licht goed beeld geven
• hekwerk
• alarminstallatie
• beveiligingspersoneel
• verlichting

Verlichting ondersteunt hierbij maar biedt op zichzelf geen veiligheid zonder andere vormen van toezicht. Een bewuste afweging is noodzakelijk. Licht kan inbrekers ook juist helpen om gemakkelijker hun slag te slaan, te zien waar interessante spullen liggen en waar ze naar binnen kunnen. Als een lamp met aanwezigheidsdetectie aanspringt, valt dit vaak meer op dan een inbreker die rondloopt bij continu brandende lampen.

De gemeente spreekt op bedrijventerreinen waar veiligheid in het geding is, met ondernemers over de openbare verlichting én over de bedrijfsverlichting. Doel is te komen tot een set aan maatregelen waar verlichting onderdeel van uitmaakt. Uitgangspunt is niet automatisch te kiezen voor méér licht, alsof dit een garantie voor veiligheid is. 

Foto links: Cameratechniek ontwikkelt zich snel. Er zijn camera′s op de markt die bij weinig licht toch een goed beeld geven.

Foto rechts: De bedrijfsverlichting is hier veel feller dan de openbare verlichting en straalt horizontaal naar de weg. Veiligheid is vaak de reden dat de verlichting wordt geplaatst. Daar is echter wel een camera of sociale controle bij nodig. (Industrieweg Grootegast)

Foto′s: de lamp boven de ingang op de linkerfoto schijnt naar boven en naar voren over het terrein heen terwijl de lampen op de rechterfoto naar beneden op de deur en de grond zijn gericht.

Individuele bedrijven in de nacht

De foto′s hieronder geven een beeld van individuele bedrijven en instellingen in de nacht binnen de bebouwde omgeving en in het buitengebied.

Foto′s: Veel bedrijven maken gebruik van verlichting, soms is dit functioneel voor de bedrijfsvoering of veiligheid, soms voor promotie en decoratie. De gemeente spreekt met bedrijven of er mogelijkheden zijn om energiekosten en lichthinder te verminderen.