Beeldplan Licht in de Openbare Ruimte

Reclame


Streefbeeld van de gemeente

Verlichte reclames en andere vormen van verlichting voor promotie en decoratie bieden ondernemers de door hen gewenste zichtbaarheid. De gekozen vorm, kleur, reflectiewaarde en verlichtingssterkte is goed afgestemd op de omgeving. Er wordt gericht verlicht met energiezuinige lampen die worden uitgeschakeld in de late avond. De lichthinder en lichtvervuiling is minimaal. Verder worden er geen reclames aan gemeentelijke lantaarnpalen gemonteerd.

bescheiden reclame Marum bescheiden verlichting Zuidhorn

Foto links: alleen de bedrijfsnaam is aangelicht met een bescheiden verlichtingssterkte. Het licht kan uit laat op de avond wanneer hier geen mensen meer zijn.

Foto rechts: de naamgeving op deze zichtlocatie is van boven naar beneden verlicht waardoor er weinig lichtvervuiling optreedt.  

Landelijke trend

Reclame is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Steeds vaker wordt verlichting gebruikt om deze reclame extra te laten opvallen. Bedrijven willen niet voor elkaar onderdoen en kiezen daarom voor vaak meer en fellere lichtreclames.

Voorheen werden lampen gebruikt om borden of posters aan te lichten. Nu zijn er meestal lichtbakken waarbij het licht van binnenuit naar buiten straalt. Door de komst van nieuwe technieken zoals LED wordt er van gekleurd licht en soms knipperend licht gebruik gemaakt. 

niet aangelicht reclamebord in Marum donkere gevel met alleen verlichte letters

Foto links: dit reclamebord wordt door de openbare verlichting aangelicht.

Foto rechts: Steeds vaker wordt de gevel donker gelaten en worden alleen enkele elementen verlicht zoals de bedrijfsnaam en een gekleurde lijn om de contour van het gebouw aan te geven.

Verlichte reclames in Westerkwartier

De reclame is veelal bescheiden. Veel bedrijven hebben geen verlichte reclames, anderen verlichten alleen hun bedrijfsnaam. Er komen enkele losstaande lichtbakken en reclamezuilen voor. In enkele etalages brandt licht de gehele nacht. Op zichtlocaties, zoals langs provinciale en rijkswegen, is meer lichtreclame, die bovendien de hele nacht brandt. 

Rondweg Grootegast reclame Noorderringweg marum 1 reclamezuil Noorderringweg Marum 

Foto′s: Reclamedoeken op gevels worden bij diverse bedrijven aangelicht. Deze vallen van een afstand op in de verder relatief donkere gemeente Westerkwartier. 

Gemeentelijk beleid en regelgeving

Er is op dit moment nog geen sprake van overmatige lichtreclame. De gemeente wil dit voorkomen en toetsen reclame-uitingen daarom aan het beleid voor welstand en reclame. De gemeenten bevestigt geen reclamebakken aan haar gemeentelijke lantaarnpalen.

Wat doet de gemeente bij excessieve reclameverlichting?

Bij hinderlijke verlichting, licht/landschapsvervuiling of anderzins excessieve verlichting in relatie tot de omgeving gaat de gemeente met het betreffende bedrijf in gesprek. Wanneer dit niet het gewenste resultaat heeft, kan de gemeente ervoor kiezen om voor dit bedrijf een maatwerkvoorschrift met technische aanpassingen op te stellen. De gemeenten benutten hiervoor de richtlijn van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) ter voorkoming van lichthinder (vernieuwd in 2015).

Reclames in bushokjes, op plattegrondsborden en aan lantaarnpalen

Als er in een gemeente sprake is van verlichte reclames op plattegrondsborden of in bushokjes dan wordt er vaak met een marktpartij samengewerkt. De gemeente speelt richting exploitanten een stimulerende en adviserende rol maar kan via de contracten wel afspraken vastleggen. De gemeente streeft ernaar dat er energiezuinige lampen worden gebruikt, dat er minder sterke lampen worden geplaatst en dat ze worden uitgeschakeld nadat de laatste bus is geweest. 

Reclame aan lantaarnpalen is niet toegestaan in de gemeente omdat een lantaarnpaal primair geschikt is als drager van het armatuur.

bushokje verlicht marum Bushokje onverlicht Zuidhorn centrum 

plattegrond leek winkelgebied 

Foto 1:  Bushokje met verlichte reclame (Marum)

Foto 2: Sommige bushokjes zijn onverlicht. De straatverlichting biedt voldoende licht (centrum Marum)

Foto 3: Plattegrondkasten kunnen energiezuinig worden verlicht en soms minder fel in een donkere omgeving (Verlengde Hanckemalaan, Zuidhorn)

Foto 4: Gevel/reclameverlichting in winkelgebied (Oldebertweg, Leek)

 

Reclame/welstandsbeleid van de voormalige gemeenten

Voor drie van de vier voormalige gemeenten waaruit Westerkwartier is ontstaan, is het voormalige reclamebeleid hieronder weergegeven, puur ter informatie. Wanneer dit voor u relevant is, adviseren wij u de gemeente te vragen wat de stand van zaken is omtrent nieuw reclamebeleid voor de nieuwe gemeente Westerkwartier.

Regels in voormalige gemeente Grootegast voor reclame & verlichting

De Welstandsnota (2012) verwijst naar het open landschap en de kwaliteit van de openbare ruimte. De nota biedt regels per gebiedstype (hieronder genoemd als er een relatie is tot licht) en algemene welstandscriteria:

Voor de Linten geldt dat 

  • Winkel- en horecagelegenheden beperkte aanlichting mogen, een lichtreclame maximaal 0.6 m² groot,  eventueel dubbelzijdig bij plaatsing haaks op de gevel en geen daglichtreflecterende reclame.
  • Woningen met beroep/bedrijf aan huis aan de gevel(s) en vrijstaand op het voorerf beperkte aanlichting en geen lichtreclame mogen
  • Sportterreinen geen lichtreclame mogen noch vrijstaand noch op of tegen gebouwen

Voor de Woonbuurten en het buitengebied gelden voor Woningen met beroep/bedrijf aan huis en voor sportterreinen dezelfde regels in de Linten, en daarnaast voor woonbuurten:

  • Bedrijf- en horecabebouwing aan de gevel aan de gevel beperkte aanlichting, lichtreclame maximaal 0.6 m² groot, eventueel dubbelzijdig bij plaatsing haaks op de gevel en vrijstaand op het voorerf: beperkte aanlichting en geen lichtreclame

Voor Bedrijventerreinen zijn geen eisen opgenomen m.b.t. verlichting en aanlichting.

Algemene welstandscriteria in relatie tot lichtreclame in de Welstandsnota van Grootegast: 

  • het toepassen van losse letters en het aanlichten van reclameteksten verdient de voorkeur boven het toepassen van lichtbakken, waarbij het beter is zowel bij lichtbakken als bij reclameborden om een donker fond te kiezen met heldere letters, ook in verband met de verkeersveiligheid (verblindingeffecten)
  • verlichte en/of onverlichte aanduidings- en (handels-)reclameborden aan lichtmasten of lantaarnpalen mogen geen grotere omvang hebben dan 1 m²

Regels in voormalige gemeente Marum voor reclame & verlichting

Reclamebeleid is relatief recent opgesteld vóór de herindeling. De nota gaf in hoofdstuk 3 de volgende criteria voor reclame in relatie tot licht en de omgeving:

  • de reclame moet een functionele relatie hebben met de onroerende zaak waaraan het aan bevestigd is (met enkele uitzonderingen daarop)
  • reclame mag geen geluid- en lichthinder veroorzaken voor omwonenden of voor de omgeving, daarom gelden de volgende eisen:
    • reclame mag geen geluidhinder veroorzaken (artikel 4.5 APV Marum is van toepassing)
    • reclame mag niet verblinden
    • reclame mag geen veranderlijk of intermitterend licht bevatten
    • reclame mag geen reflecterende en/of fluorescerende kleuren bevatten
    • het projecteren van lichtbeelden op gebouwen is niet toegestaan
  • afstemming van de reclame in haar omgeving:
    • reclame is zorgvuldig vormgegeven, de afmetingen en kleuren zijn afgestemd op het karakter en uitstraling van de directe omgeving en/of de gevelopzet
    • reclame heeft geen gelijkenis met verkeersborden en verkeerstekens
    • LED-, LCD- en plasmaschermen tegen de gevel zijn niet toegestaan
    • reclame op daken van woongebouwen is niet toegestaan
    • de afmeting van de reclame is niet groter dan voor een goede leesbaarheid voor de situering noodzakelijk is

Regels in voormalige gemeente Zuidhorn voor reclame & verlichting

De Welstandsnota (2012) geeft diverse algemene voorwaarden aan reclame. In relatie tot verlichting:

  • een reclame-uiting mag geen hinder veroorzaken en de (verkeers)veiligheid niet in gevaar brengen
  • met het oog op hinder voor omwonenden of gebruikers van de omgeving kunnen burgemeester en wethouders nadere eisen stellen met betrekking tot de tijden van gebruik en omtrent de brandsterkte van verlichte of aangelichte reclame-uitingen (met name tussen 22:00 uur en 8:00 uur)
  • daglichtreflecterende reclame-uitingen zijn niet toegestaan
  • lichtreclame met interval-verlichting (knipperende verlichting) en lichtcouranten zijn niet toegestaan
  • geen beeldschermreclame

De volgende extra regel geldt voor beschermde dorpsgezichten en voor functionele reclame van ondernemingen: 

  • reclames dienen in hun maat, vorm, kleur, lichtintensiteit en sfeer rekening te houden met de stedenbouwkundige en architectonische situatie